Co z sygnalistami od 25 września 2024 roku?
25 września br. to data wejścia w życie ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów
(Dz. U. z 2024 r. poz. 928). Późniejszą datę wejścia w życie mają przepisy dotyczące zgłoszeń zewnętrznych, które zaczną obowiązywać od 25 grudnia br.
Czy wszystkie firmy i instytucje, które zatrudniają co najmniej 50 osób, muszą już mieć wewnętrzną procedurę zgłoszeń dla sygnalistów? Mimo pojawiających się wątpliwości należy uznać, że nie muszą (jakkolwiek oczywiście mogą). Obowiązek ustalenia procedury zgłoszeń wewnętrznych dotyczy tych podmiotów prawnych, na rzecz których – według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku kalendarzowego – wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób. Oznacza to, że dopiero na 1 stycznia 2025 r. trzeba będzie oszacować ostateczną liczbę osób pracujących zarobkowo i – w przypadku osiągnięcia w tym dniu liczby co najmniej 50 takich osób – ruszyć z wprowadzaniem procedury zgłoszeń wewnętrznych.
Kogo należy wliczyć do liczby 50 osób wykonujących pracę zarobkową na rzecz danego podmiotu prawnego? Należy wliczyć:
- pracowników tego podmiotu w przeliczeniu na pełne etaty,
- osoby świadczące na rzecz tego podmiotu pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia.
Czy jeżeli dany podmiot współpracuje np. z 50-cioma zleceniobiorcami lub osobami prowadzącymi własną działalność gospodarczą na podstawie tzw. umowy B2B – to ma obowiązek utworzyć wewnętrzną procedurę zgłoszeń dla sygnalistów? Tak. Pojęcie „osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób niezależnie od podstawy zatrudnienia” należy interpretować szeroko. Zatem obejmuje ono zarówno zleceniobiorców, jak i osoby wykonujące pracę na podstawie innych umów cywilnoprawnych niż zlecenie (np. na podstawie umowy o współpracę – B2B czy umowy o dzieło).
Kto wlicza pracowników tymczasowych do stanu zatrudnienia? Agencja czy pracodawca użytkownik? Agencja pracy tymczasowej. To ona jest bowiem podmiotem, który zatrudnia pracowników tymczasowych lub kieruje ich na podstawie umowy prawa cywilnego, osoby do wykonywania pracy tymczasowej. Natomiast pracownik tymczasowy może być sygnalistą zarówno w agencji pracy tymczasowej, jak i u pracodawcy użytkownika.
Czy są podmioty, które procedurę zgłoszeń wewnętrznych muszą jednak zacząć wprowadzać od razu po wejściu w życie ustawy o ochronie sygnalistów? Tak. To podmioty wykonujące działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska objętych zakresem stosowania aktów prawnych Unii Europejskiej wymienionych w części I.B i II załącznika do dyrektywy 2019/1937. W przypadku tych podmiotów nie obowiązuje próg zatrudniania 50 osób obligujący do ustalenia procedury zgłoszeń wewnętrznych. Muszą więc one rozpocząć tworzenie procedury zgłoszeń wewnętrznych począwszy od 25 września br. nawet wtedy, gdy na ich rzecz wykonują pracę np. tylko dwie osoby.
Czy są podmioty, które nie muszą w ogóle wprowadzać wewnętrznej procedury zgłoszeń dla sygnalistów? Tak. To dwie kategorie podmiotów:
- podmioty, które zatrudniają – na podstawie stosunku pracy oraz na podstawie innych umów – mniej niż 50 osób (z wyjątkiem w/w wymienionych),
- jednostki organizacyjne gmin lub powiatów liczących mniej niż 10 000 mieszkańców.
Jednakże te podmioty mogą (jakkolwiek nie muszą) ustalić procedurę zgłoszeń wewnętrznych.
- Odpowiedzi na pozostałe ważne pytania w kwestii zasad wdrażania wewnętrznej procedury zgłoszeń dla sygnalistów uzyskacie Państwo w trakcie Konferencji w ramach 49 edycji Ogólnopolskiego Kongresu Prawa Pracy.
- Wystąpi na niej p. Katarzyna Jędrzejewska – uznana ekspert, prawnik, główny specjalista ds. legislacji w Departamencie Prawa Pracy w MRPiPS, która przekaże najważniejsze i najbardziej praktyczne informacje nie tylko na temat zasad wdrażania procedury zgłoszeń wewnętrznych, ale także reguł postępowania po otrzymaniu zgłoszenia sygnalnego.
- OKPP odbędzie się już 24 i 25 października br. – stacjonarnie w Warszawie oraz w wersji on-line. Zapraszamy do udziału.
Linki do szczegółowego programu oraz do zapisów są dostępne poniżej: