Ile projektów zmian w zatrudnieniu cudzoziemców jest w procesie legislacyjnym? Jak na razie tych projektów jest trzy.
Na początku prac legislacyjnych jest zamieszony w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów – projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (UD163).
Przewiduje on wprowadzenie rozwiązań prawnych, które będą umożliwiały złożenie w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usługi online za pośrednictwem MOS (Modułu Obsługi Spraw) wniosku o:
- udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy wraz z obowiązkowymi załącznikami formalnymi
- zezwolenie na pobyt stały oraz
- zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
W obecnym stanie prawnym cudzoziemiec, który jest zobowiązany złożyć któryś z w/w wniosków musi koniecznie złożyć:
- na urzędowym formularzu (według wzorów określonych w aktach wykonawczych do ustawy o cudzoziemcach)
- w formie papierowej,
- osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego.
W przypadku gdy któryś z w/w wniosków nie zostanie złożony przez cudzoziemca osobiście, wojewoda musi wzywać cudzoziemca do osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim w terminie nie krótszym niż 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
Jakie zalety ma projektowane rozwiązanie prawne? W ocenie projektodawców, wprowadzenie narzędzia, którym jest MOS, ma na celu przede wszystkim usprawnienie procedur związanych z legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce oraz wyeliminowanie zbędnych elementów tych procedur, które stanowiły obciążenie zarówno dla cudzoziemców, jak również dla urzędów wojewódzkich.
Usprawnienie procedur legalizacji pobytu cudzoziemców wynika również z konieczności obsłużenia wzrastającej z roku na rok liczby wniosków o legalizację pobytu w Polsce.
Co jeszcze ma być zmienione? Ma być stworzona cyfrowa forma wniosku zawierająca zaawansowany podpis elektroniczny. W/w wnioski – w założeniu projektodawcy – zostaną zaprojektowane w sposób gwarantujący intuicyjność i łatwość w ich wypełnieniu.
System MOS wskaże też, jakie obowiązkowe załączniki należy dołączyć do wniosku, co ułatwi urzędom wojewódzkim prowadzenie postępowań administracyjnych w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce.
Planowane rozwiązania umożliwią także cudzoziemcom podpisywanie wniosków online z wykorzystaniem gotowych, już funkcjonujących mechanizmów w ramach rozwiązania „login.gov.pl”, który umożliwia podpisanie dokumentów przez profil zaufany podpisem zaufanym. Dodatkowo cudzoziemiec będzie miał możliwość podpisania wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Jakie będą inne zmiany wprowadzone tą nowelizacją? Projekt ten przewiduje wprowadzenie pomocy w utrzymaniu i w reintegracji w państwie pochodzenia w formie gotówkowej obywateli państw trzecich realizujących powrót do państwa pochodzenia. Ma to zachęcić i zmotywować te osoby do pozostania w kraju pochodzenia, co ma doprowadzić do ograniczenia powtórnej migracji.
Dlaczego w formie gotówkowej? W ocenie projektodawców ma rozszerzyć dostępność pomocy w reintegracji na rzecz cudzoziemców nierzadko pochodzących z państw o niskim stopniu rozwoju usług bankowych. W ocenie projektodawców:
- wpłynie to na budowanie skutecznej prewencji migracyjnej,
- zachęci beneficjentów do pozostania w kraju pochodzenia, pozwalając na zwiększenie efektywności i trwałości realizowanych powrotów cudzoziemców.
Za realizację tego projektu odpowiada MSWiA, a w ramach rządowego procesu legislacyjnego projekt ma być przyjęty w IV kwartale 2024 r.
Zaawansowany w procesie legislacyjnym jest rozpatrywany przez Stały Komitet Rady Ministrów projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (poprzedni tytuł projektu ustawy: o dostępie cudzoziemców do rynku pracy), który ma nr UC46. Projektodawcy podkreślają, że celem zmiany tytułu projektowanej ustawy było podkreślenie już na samym początku, że ustawa ta przeciwdziała nadużyciom związanym z powierzaniem pracy cudzoziemcom lub uzyskiwaniem zezwoleń na pracę dla cudzoziemców.
Ten projekt zakłada:
- doprecyzowanie i uzupełnienie przesłanek udzielenia zezwolenia na pracę lub wpisu oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń,
- zaostrzenie sankcji za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi i naruszanie obowiązków związanych z powierzeniem pracy cudzoziemcowi,
- pełną elektronizację postępowań dotyczących zezwoleń na pracę lub oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi,
- wykorzystanie systemów informatycznych do monitoringu wykorzystania zezwoleń i oświadczeń,
- lepsze gospodarowanie zasobami kadrowymi urzędów pracy,
- skrócenie przeciętnego czasu rozpatrywania wniosków o wydanie zezwolenia na pracę i oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi,
- możliwość realizowania programów integracyjnych dla cudzoziemców.
W projekcie skierowanym do rozpatrzenia przez KRMC i KSE przewidziano, że zezwolenie na pracę na rzecz polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi może dotyczyć tylko zatrudnienia cudzoziemca na podstawie umowy o pracę.
Dlaczego umowa o pracę?
- Wprowadzenie obowiązku zawarcia z cudzoziemcem umowy o pracę ma na celu przede wszystkim zwiększenie bezpieczeństwa migrantów zarobkowych i poprawę warunków ich pracy.
- Projektodawcy podkreślają, że obecnie ok. 70 % zezwoleń na pracę dotyczy pracy powierzanej na podstawie umów zlecenia lub pokrewnych. Są to głównie prace proste oraz prace wykonywane przez robotników przemysłowych, rzemieślników, operatorów i monterów maszyn i urządzeń, pracowników biurowi. Zdaniem projektodawców, charakterystyka tych zawodów wskazuje, że osoby je wykonujące powinny być zatrudnianie co do zasady na podstawie umowy o pracę.
- Projektodawcy zwracają uwagę na to, że zatrudnienie cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych pogarsza sytuację na polskim rynku pracy ze względu na nieuczciwą konkurencję i zaniżanie standardów. Wprowadzenie wymogu zawarcia umowy o pracę z cudzoziemcem, od którego jest wymagane posiadanie zezwolenia na pracę spowoduje poprawę sytuacji na rynku pracy
Ale uwaga: Po wejściu w życie nowej ustawy będzie możliwe zatrudnianie niektórych cudzoziemców zarówno na umowie o pracę, jak i na umowach cywilnoprawnych. Projekt ustawy nie zabrania w ogóle wykonywania pracy przez cudzoziemców np. na umowie cywilnej. Obowiązek zatrudniania cudzoziemców na podstawie umowy o pracę będzie dotyczył tylko cudzoziemców, od których wymagane jest uzyskanie zezwolenia na pracę oraz oświadczenie o powierzeniu pracy – a więc około 40% cudzoziemców.
Warunek dotyczący zawarcia umowy o pracę nie będzie dotyczył cudzoziemców, którzy m.in. są:
- obywatelami UE,
- pracują na powiadomieniu (obywatele Ukrainy),
- pracują w rolnictwie lub turystyce na podstawie zezwolenia na pracę sezonową,
- małżonkami obywatela polskiego,
- posiadają Kartę Polaka,
- są studentami,
- są absolwentami polskich szkół wyższych,
- posiadają zezwolenie na pobyt czasowy i pracę,
- zatrudnieni w ramach umów uaktywniających o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Przypominamy, że umowa uaktywniająca to umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, będąca podstawą zatrudnienia niani do dziecka do lat 3 z częściowym opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne przez ZUS. Umowy uaktywniające są elementem programu Aktywny Rodzic. Z tego względu MRPiPS – aby możliwe było wydanie zezwolenia na pracę dotyczącego zatrudnienia niani na podstawie umowy uaktywniającej – zdecydowało się na wprowadzenie takiego wyjątku.
Termin wejścia w życie projektowanych zmian: Pierwotnie był zakładany na 1 stycznia 2025 r., ale należy uznać, że ta data jest nierealna. W związku z tym nowa ustawa ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia i należy przyjąć, że być może nastąpi to na początku 2025 r.
Projekt tej ustawy ma być procedowany równolegle z projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (UC29), gdyż obie te ustawy zastępują ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji dostępny jest także projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw o numerze UC15. Jaki jest jego status? Można by powiedzieć, że „oczekujący”.
- Prace legislacyjne nad tym projektem zostały już zakończone.
- Do tego projektu zmian w ustawie o cudzoziemcach zostały także opracowane dwa projekty rozporządzeń wykonawczych:
- projekt rozporządzenia w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy
- projekt rozporządzenia w sprawie wykazu zawodów, których wykonywanie skutkuje uznaniem uzyskania przez cudzoziemca kwalifikacji w sposób określony w art. 3 pkt 6a lit. a ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach. Chodzi tu o zawody wymagające wysokich kwalifikacji (posiadaczy Niebieskiej Karty UE).
- Rada Ministrów omówiła projekt ustawy i – po dyskusji – zdecydowała, że będzie on ponownie przedmiotem obrad Rady Ministrów na posiedzeniu, na którym przedstawiony zostanie pakiet kompleksowych rozwiązań dotyczących polityki migracyjnej w Polsce, który ma być przygotowany przez międzyresortowy zespół MSWiA, MSZ, MRPiPS oraz MNiSW.
Kto to wszystko podsumuje i wyjaśni, gdy nowe przepisy wejdą w życie?
Na pewno najlepszy ekspert w tej tematyce – p. Cezary Pytlarz. On jest zawsze na bieżąco, doskonale przygotowany, ma ogromna wiedzę oraz doświadczenie zawodowe i na każdym szkoleniu wyjaśnia trudne zagadnienia, a także rozwiewa wątpliwości uczestników.
Zanim jednak zapowiadane zmiany zostaną wprowadzone – zapraszamy serdecznie do udziału w szkoleniu z p. Cezarym Pytlarzem, które odbędzie się 16 grudnia br.
To szkolenie uporządkuje Państwa aktualną wiedzę o zatrudnianiu cudzoziemców na dzień dzisiejszy. Jak wskazuje tytuł szkolenia „Zatrudnienie cudzoziemców w Polsce w pytaniach i odpowiedziach” – będzie ono bardzo praktyczne i przydatne w Państwa codziennej pracy.
Link ze szczegółowym programem i formularzem zgłoszeniowym zamieszczamy poniżej:
Zatrudnienie cudzoziemców w Polsce w pytaniach i odpowiedziach
Jeżeli obecne przepisy będą Państwu dobrze znane – dostosowanie się do nowych regulacji prawnych nie będzie już tak trudnym zadaniem.
Nie tylko zatrudnianie cudzoziemców jest tematem, w którym trzeba być na bieżąco.
Rozliczanie plac i zarządzanie polityką wynagrodzeń to jest także ogromne wyzwanie. Dlatego też serdecznie zapraszamy Państwa 12 i 13 grudnia br. do udziału w Forum Kadrowo-Płacowym dla Praktyków.
Szczegółowy program Konferencji i Warsztatu, które odbędą się w ramach Forum znajdziecie Państwo w linkach poniżej:
https://konferencjakadryplace.pl/
https://konferencjakadryplace.pl/warsztat-13-grudnia-2024/
Korzystając z okazji polecamy również zapoznanie się z naszą pozostałą ofertą szkoleniową:
Zachęcamy także do czytania naszego bloga: