Podatki to główne źródło dochodów państwa, które umożliwia finansowanie jego działalności. Dzięki nim państwo opłaca np. szkoły, szpitale, budowę dróg czy wspiera najuboższych. Podatki różnią się od siebie podmiotem opodatkowania (czyli kto jest opodatkowany) i przedmiotem (czyli co podlega opodatkowaniu). Aktualnie wyróżniamy w Polsce kilkanaście rodzajów podatków.
Kwota wolna od podatku to minimalna kwota dochodu, od której dana osoba nie musi płacić podatków. Kwota ta została w ramach programu Polski Ład podniesiona aż do 30 000 zł i obowiązuje wszystkich. Do 2021 r. zależała ona od dochodów i wynosiła maksymalnie 8000 zł. Oznacza to, że od tego roku opodatkowane będą dopiero dochody roczne przekraczające 30 000 zł, a więc wynoszące ponad 2500 zł miesięcznie.
Podatek VAT jest głównym źródłem wpływów do budżetu państwa polskiego; w ramach tych środków są one rozdzielane między regiony i samorządy. Podatki opierają się na wartości towarów i usług, dlatego czasem nazywane są podatkami od wartości dodanej. Stawka podatku VAT w Polsce wynosi obecnie 23%. Oznacza to, że jeśli kupujesz towary lub usługi o wartości co najmniej 23 zł, musisz zapłacić dodatkowe 8% ceny. Jeśli cena towaru jest niższa niż 23 zł, nie będziesz musiał płacić podatku VAT. Istnieją pewne wyjątki, takie jak sektor opieki zdrowotnej i edukacja, ale ogólnie rzecz biorąc, prawie wszystko jest objęte podatkiem VAT.
Odliczenia podatkowe to zmniejszenia dochodu, które są brane pod uwagę przy obliczaniu podatków. W Polsce istnieje szereg odliczeń, z których mogą korzystać wszyscy podatnicy, w tym:
– właściciele domów lub najemcy, którzy mają niespłacony kredyt na hipotekę na ich głównym miejscu zamieszkania, mogą odliczyć od dochodu odsetki hipoteczne.
– ci, którzy mają dzieci lub są na urlopie macierzyńskim, mogą odliczyć opiekę nad dziećmi od dochodu.
– osoby, które posiadają nieruchomość rolną, mogą odliczyć od dochodu wydatki związane z budową lub modernizacją gospodarstwa.
– osoby, które muszą dokonać remontu swojej nieruchomości, mogą odliczyć od dochodu koszty materiałów.
– ci, którzy mają problemy zdrowotne uniemożliwiające im pracę, mogą odliczyć od dochodu koszty leczenia.
– osoby dbające o środowisko naturalne mogą odliczyć od dochodu np. koszty paneli słonecznych lub innych instalacji wykorzystujących energię odnawialną.
Podatek dochodowy odnosi się do podatków płaconych państwu od dochodu. Dokładna kwota, którą jesteś winien, zależy od wysokości dochodu, jaki osiągasz w ciągu roku. Im więcej pieniędzy zarabiasz, tym wyższy procent będziesz musiał zapłacić. Podobnie jak w innych krajach, istnieje próg, poniżej którego podatnicy płacą mniejszy podatek dochodowy lub nie płacą go wcale. W Polsce próg ten wynosił do niedawna 8 000 zł rocznie. Oznaczało to, że jeśli w ciągu roku zarabiałeś mniej niż 8 000 zł, nie musiałeś płacić żadnego podatku dochodowego. Ostatnio kwota wolna od podatku została podniesiona do 30 000 zł. Oprócz tego istnieje szereg odliczeń i kredytów, z których podatnicy mogą skorzystać, aby zmniejszyć kwotę należnego podatku dochodowego.
W Polsce istnieje wiele różnych podatków, ale jeśli przeanalizujesz główne z nich, zobaczysz, że są one znacznie niższe niż w Ameryce Północnej czy Europie Zachodniej. Podatki, które zwykle płacimy, to podatek dochodowy od osób fizycznych (najbardziej powszechny), podatki od wartości dodanej (VAT), składki na ubezpieczenie społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne; ponadto podatki od nieruchomości, leśne czy rolne.
Wysokość podatków, które musisz zapłacić w Polsce, może być bardzo różna w zależności od Twoich dochodów i rodzaju posiadanych nieruchomości. Im wyższy dochód osiągasz i im większa jest wartość nieruchomości, tym więcej będziesz musiał oddać fiskusowi. Ogólnie jednak kwota podatków, które trzeba będzie odprowadzić każdego roku, powinna być znacznie niższa niż w innych krajach europejskich, takich jak Wielka Brytania czy Niemcy.