Czas pracy w 2023

Czas pracy w 2023. Wymiar czasu pracy w Kodeksie pracy ma kilka znaczeń (np. jako wymiar etatu). Przede wszystkim jednak wymiar czasu pracy to liczba godzin jaką można zaplanować do przepracowania przez pracownika w skali okresu rozliczeniowego zgodnie z jego wymiarem etatu (cały etat, czy część etatu).

Aby poprawnie zaplanować pracownikom ich czas pracy trzeba wyliczyć, ile dni pracy oraz ile dni wolnych należy zaplanować pracownikom w okresie rozliczeniowym, na który sporządzany będzie harmonogram/grafik czasu pracy.

Jak poinformowała PIP: Rozpisanie harmonogramu nie jest skomplikowane, pod warunkiem, że pracodawca właściwie obliczy obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy.

https://www.pip.gov.pl/pl/porady-prawne/czas-pracy/18767,planowanie-czasu-pracy.html

Posługując się normami czasu pracy wylicza się wymiar czasu pracownika na obowiązujący go okres rozliczeniowy. Dokonuje się tego zgodnie z art. 130 KP. Dlatego czasem wymiar czasu pracy wyliczony zgodnie z art. 130 KP otocznie określa się jako nominalny czas pracy.

Obliczenie wymiaru czasu pracy jest takie same dla każdego systemu czasu pracy.

Aby obliczyć wymiar czasu pracy należy:

• ustalić liczbę pełnych tygodni w okresie rozliczeniowym i pomnożyć ją przez 40 godzin,
• następnie należy dodać liczbę dni „wystających” poza pełne tygodnie w tym okresie rozliczeniowym pomnożonych przez 8 godzin (tylko dni od poniedziałku do piątku, bez sobót, nawet jeśli sobota jest normalnym dniem pracy),
• w dalszej kolejności należy odjąć liczbę świąt przypadających w innym dniu tygodnia niż niedziela również pomnożoną przez 8 godzin (natomiast jeśli święto przypada w niedzielę, wówczas nie wpływa ono na wymiar czasu pracy).

Każde święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy, występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu tygodnia niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Ważne

Jeżeli święto przypada w niedzielę (np. Pierwszy dzień Wielkanocy – 9 kwietnia 2023 r.) – nie wpływa ono na wymiar czasu pracy.

Zgodnie z ustawą z dnia 8 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 90) świętami są w 2023 r.:

• 1 stycznia – Nowy Rok (ten dzień nie obniża wymiaru czasu pracy bowiem przypada w niedzielę), 6 stycznia – Trzech Króli,
• 9 kwietnia (ten dzień nie obniża wymiaru czasu pracy bowiem przypada w niedzielę) – pierwszy dzień Wielkiej Nocy i 10 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy,
• 1 maja – Święto Państwowe, 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, 28 maja – pierwszy dzień Zielonych Świątek (ten dzień nie obniża wymiaru czasu pracy bowiem przypada w niedzielę),
• 8 czerwca – Boże Ciało,
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
• 1 listopada – Wszystkich Świętych,
• 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
• 25 i 26 grudnia – pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia.

W styczniu 2023 r. przypadają 4 pełne tygodnie, które kończą się 28 stycznia o 24.00. Poza pełne tygodnie „wystają” 29, 30 i 31 stycznia 2023 r., ale tylko 30 i 31 to dni od poniedziałku do piątku (są to poniedziałek i wtorek). W styczniu 2023 r. przypadają dwa święta: 1 stycznia (Nowy Rok) i 6 stycznia (Trzech Króli). Jednakże 1 stycznia (Nowy Rok) przypada w niedzielę. Zatem wymiar czasu pracy na jednomiesięczny okres rozliczeniowy obejmujący styczeń 2023 r. należy obliczyć w następujący sposób:

4 tygodnia x 40 godzin + 2 dni (30 i 31 stycznia) x 8 godzin – 1 dzień (6 stycznia) x 8 godzin = 160 godzin +16 godzin – 8 godzin = 168 godzin

Wymiar czasu pracy w 2023 r. – jednomiesięczny okres rozliczeniowy, podstawowy system czasu pracy, praca świadczona od poniedziałku do piątku

*jeden dzień wolny oddany za święto 11.11.2023 r., które przypada w 2023 r. w sobotę, dotyczy pracownika pracującego od poniedziałku do piątku

Wymiar czasu pracy w 2023 r. –

trzymiesięczny okres rozliczeniowy

 Święta innych religii praktykowanych przez pracowników są wolne za odpracowaniem. Podstawą prawną takiego rozwiązania prawnego jest art. 42 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. z 2022 r. poz. 1435, z późn. zm.). Stanowi on, że osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt. Powinno się to odbywać zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii i pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych. Tę problematykę reguluje jeszcze rozporządzenie Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz. U. z 1999 r. Nr 26, poz. 235). Stanowi ono, że pracownik należący do kościoła lub innego związku wyznaniowego, którego święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, prośbę o udzielenie zwolnienia od pracy, o którym mowa w art. 42 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, powinien zgłosić pracodawcy co najmniej 7 dni przed dniem zwolnienia. Pracodawca zawiadamia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia. Przepisu tego nie stosuje się w razie świąt religijnych przypadających w określonym dniu każdego tygodnia. W celu umożliwienia pracownikowi obchodzenia tych świąt pracodawca, na prośbę pracownika, ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy.

 Przykład

Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1726, z późn. zm.), osoby należące do tego Kościoła mają prawo do obchodzenia świąt prawosławnych również według kalendarza juliańskiego i są to: 7 stycznia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia; 8 stycznia – drugi dzień Bożego Narodzenia; 19 stycznia – Chrzest Pański; 7 kwietnia – Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny; drugi dzień Wielkiejnocy; 19 sierpnia – Przemienienie Pańskie; 28 sierpnia – Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny. Osobom takim przysługuje zwolnienie od pracy w tych dniach bez prawa do wynagrodzenia, jeżeli święta te nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy.

Prawo do odpracowania dodatkowych dni wolnych z tytułu świąt religijnych wolnymi od pracy, służy temu, żeby pracownicy, którzy takie święta obchodzą mieli możliwość wypracować obowiązujący ich wymiar czasu pracy.

Ważne!

Wymiar czasu pracy wskazuje, ile godzin pracy można zaplanować pracownikowi w okresie rozliczeniowym, na który wymiar ten jest wyliczony; natomiast po podzieleniu przez 8 – z wymiaru czasu pracy wylicza się maksymalną liczbę dni pracy, jaką można mu zaplanować w okresie rozliczeniowym.

Przykład

• 184 godziny w marcu 2023 r. : 8 godzin = 23 dni pracy (dniówki),
• 152 godzin w kwietniu 2023 r. : 8 godzin = 19 dni pracy
• 168 godzin w maju 2023 r. : 8 godzin = 21 dni pracy,
• 176 godzin w sierpniu 2023 r. : 8 godzin = 22 dni pracy.
• 512 godzin (styczeń – marzec 2023 r.) : 8 godzin = 64 dni pracy, taki sam był wymiar czasu pracy na okres rozliczeniowy lipiec – wrzesień 2023 r. i tyle samo dniówek po 8 godzin można było zaplanować.
• w okresie kwiecień-czerwiec 2023 r. wymiar czasu pracy wyniesie 488 godzin, co daje 61 dni pracy po 8 godzin.

 Ta liczba dni pracy nie może być przekroczona. Co do zasady dotyczy to podstawowego systemu czasu pracy.

Będzie dotyczyć to także systemu równoważnego, który przewiduje np. pracę od poniedziałku do czwartku przez 8,5 godziny, a w piątek 6 godzin, albo w poniedziałek 10 godzin, a od wtorku do piątku 7,5 godziny.

Aby poznać bliżej prawo pracy zapraszamy do uczestnictwa w naszych szkoleniach z prawa pracy.

Autorki artykułu: Monika Frączek, Monika Cieślak