Z którego obniżenia wymiaru etatu skorzysta pracownik – rodzic po zmianie przepisów?
Na to pytanie odpowiada nasz wykładowca – Monika Frączek
Wydaje się, że po nowelizacji przepisów Kodeksu pracy pracownik będzie mógł skorzystać z obniżenia wymiaru etatu w oparciu o dwie różne podstawy prawne. Załóżmy, że w nowym stanie prawnym pracownica-matka, (która wychowuje dziecko niewymagające znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych), po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni, wykorzystując przysługujący jej urlop wypoczynkowy złoży Państwu wniosek, zgodnie z którym za 21 dni chciałaby powrócić do pracy na ¾ etatu. Czy będziemy wiedzieć, o które obniżenie wymiaru etatu będzie jej chodziło? Czy sama pracownica będzie w stanie ocenić, na jakiej podstawie będzie wolała korzystać z obniżonego wymiaru etatu? Być może przez pierwsze 12 miesięcy wybierze obniżenie wymiaru etatu w okresie uprawnienia do urlopu wychowawczego, a później będzie korzystać z obniżenia wymiaru etatu na podstawie wniosku o elastyczną organizację pracy?
Przygotowałam tabelę, która może pomóc porównać te dwa uprawnienia:
Uprawnienie do obniżenia wymiaru etatu w ramach elastycznej organizacji pracy | Uprawnienie do obniżenia wymiaru etatu w okresie uprawnienia do korzystania z urlopu wychowawczego |
Podstawa prawna:
projektowany art. 1881 Kodeksu pracy |
Podstawa prawna:
art. 1867 Kodeksu pracy |
Zakres obniżenia wymiaru etatu:
Nie ma ograniczeń, pracownik może wnioskować o pracę na np. ¼ etatu. |
Zakres obniżenia wymiaru etatu:
Do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. |
Wiek dziecka, na które wykorzystywane jest uprawnienie:
Do ukończenia przez dziecko 8 roku życia. |
Wiek dziecka, na które wykorzystywane jest uprawnienie:
Do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. |
Okres, przez który można korzystać z uprawnienia do obniżenia wymiaru etatu:
Wskazany we wniosku pracownika i zaakceptowany przez pracodawcę, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 8 roku życia. |
Okres, przez który można korzystać z uprawnienia do obniżenia wymiaru etatu:
Przez okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia; jednakże ochrona trwałości stosunku pracy jest przewidziana maksymalnie przez 12 miesięcy licząc od dnia złożenia wniosku. |
Postać wniosku:
Wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej. |
Postać wniosku:
Obecnie wymagany jest wniosek pisemny; po zmianie przepisów – wniosek będzie składany w postaci papierowej lub elektronicznej. |
Termin w jakim trzeba złożyć wniosek:
W terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. |
Termin w jakim trzeba złożyć wniosek:
Na 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. |
Zakres przedmiotowy wniosku:
We wniosku wskazuje się: – imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka, – przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji pracy, – termin rozpoczęcia i zakończenia korzystania z elastycznej organizacji pracy, – rodzaj elastycznej organizacji pracy, z której pracownik planuje korzystać. Projektowane przepisy nie wymagają dołączania do wniosku żadnych dodatkowych dokumentów. |
Zakres przedmiotowy wniosku:
Treść wniosku i dołączane do niego dokumenty wskazuje § 24 rozporządzenia MRPiPS z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243), z którego wynika, że taki wniosek zawiera: – imię i nazwisko pracownika, – imię i nazwisko dziecka, na które mógłby być udzielony urlop wychowawczy; – wskazanie okresu, przez który pracownik zamierza wykonywać pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy; – wskazanie wymiaru czasu pracy, w którym pracownik zamierza wykonywać pracę. Do wniosku dołącza się: – skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo kopie tych dokumentów; – oświadczenie o okresie, w którym pracownik dotychczas korzystał z wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. |
Obowiązki pracodawcy związane ze złożeniem wniosku:
Pracodawca będzie musiał rozpatrzyć wniosek, a następnie poinformować pracownika o swojej decyzji, czyli o tym, że: – uwzględnił wniosek pracownika, – nie uwzględnił wniosku (wtedy musi podać przyczynę odmowy uwzględnienia wniosku), – że wskazuje inny możliwy termin pracy w obniżonym wymiarze etatu, niż podany przez pracownika we wniosku. Pracodawca musi odpowiedzieć na wniosek w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. Pracodawca nie ma obowiązku zgodzić się na pracę na część etatu w ramach elastycznej organizacji pracy. |
Obowiązki pracodawcy związane ze złożeniem wniosku:
Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, czyli musi zgodzić się na pracę w obniżonym wymiarze etatu zgodnie z wnioskiem pracownika. |
Podstawa prawna ochrony trwałości zatrudnienia:
projektowany art. 1881 § 7 Kodeksu pracy |
Podstawa prawna ochrony trwałości zatrudnienia:
art. 1868 Kodeksu pracy |
Początek i koniec ochrony trwałości zatrudnienia:
Wydaje się, że nie będzie szczególnej ochrony trwałości zatrudnia w okresie od złożenia wniosku do zakończenia korzystania z elastycznej organizacji pracy; jakkolwiek pierwotnie planowano, że ochrona na podstawie art. 177 Kodeksu pracy będzie przysługiwała również w związku ze złożeniem przez pracownika wniosku o elastyczną organizację pracy, o którym mowa będzie w art. 1881 § 1 Kodeksu pracy. |
Początek i koniec ochrony trwałości zatrudnienia:
Od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy – do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. W przypadku złożenia przez pracownika wniosku wcześniej niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z obniżonego wymiaru czasu pracy, ochrona trwałości zatrudnienia zaczyna obowiązywać na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z obniżonego wymiaru czasu pracy. |
Zakres ochrony trwałości zatrudnienia:
Złożenie przez pracownika wniosku o elastyczną organizację pracy nie będzie mogło stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę i przyczyny uzasadniającej prowadzenie przygotowania do wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
|
Zakres ochrony trwałości zatrudnienia:
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W przypadku złożenia przez pracownika wniosku o obniżenie wymiaru etatu po dokonaniu czynności zmierzającej do rozwiązania umowy o pracę – umowa rozwiązuje się w terminie wynikającym z tej czynności. |
Prawo do wcześniejszego zakończenia korzystania z obniżenia wymiaru etatu:
Będzie przewidziane prawo pracownika o ubieganie się o powrót do pracy na cały etat przed upływem terminu, jaki został wskazany w zaakceptowanym przez pracodawcę wniosku. Pracownik będzie mógł złożyć o to wniosek w każdym czasie, w postaci papierowej lub elektronicznej, jednakże tylko wtedy gdy powrót do pracy na cały etat będzie uzasadniała zmiana okoliczności będących pierwotnie podstawą do korzystania przez niego z obniżenia wymiaru etatu. Pracodawca po rozpatrzeniu wniosku będzie informował pracownika – w postaci papierowej lub elektronicznej – o uwzględnieniu wniosku o powrót do pracy na cały etat albo przyczynie odmowy uwzględnienia takiego wniosku albo o możliwym terminie powrotu do pracy na cały etat, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku. |
Prawo do wcześniejszego zakończenia korzystania z obniżenia wymiaru etatu: Nie ma przewidzianego trybu. Wcześniejszy powrót do pracy na cały etat przed upływem terminu wskazanego we wniosku możliwy tylko za zgodą pracodawcy. |
Gorąco zapraszamy na szkolenia z Panią Moniką Frączek.