Kolejne nadchodzące i zapowiadane zmiany w prawie pracy

Kolejne nadchodzące i zapowiadane zmiany w prawie pracy. Projekty nowelizacji przepisów zamieszczone na stronie internetowej Sejmu RP:

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 522)

Jest to projekt dotyczący przede wszystkim uprawnień rodziców dziecka hospitalizowanego po urodzeniu. Inaczej niż w opracowanym przez MRPiPS projekcie przewidującym dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i innych dzieci hospitalizowanych po urodzeniu – ten projekt przewiduje całkowitą zmianę treści art. 181 Kodeksu pracy.

Zgodnie z projektowanym brzmieniem tego przepisu pracownica – matka nabędzie prawo do wydłużenia urlopu macierzyńskiego o całkowity czas hospitalizacji dziecka po wyjściu dziecka ze szpitala maksymalnie do 24 tygodni. Koncentrując się na potrzebach dzieci przedwcześnie urodzonych, prawo to będzie przysługiwać jeśli dziecko po urodzeniu wymagało hospitalizacji przez okres dłuższy niż 30 dni, w pierwszych 45 dniach życia. Projekt przewiduje również wprowadzenie przenoszalności prawa do wydłużenia urlopu macierzyńskiego w związku z hospitalizacją dziecka po urodzeniu na ojca dziecka.
Dodatkowo, w przypadku pobytu matki dziecka w szpitalu zaproponowano odrębne uregulowania od pozostałych przypadków przenoszalności urlopu macierzyńskiego na pracownika-ojca dziecka, w taki sposób aby matka nie rezygnowała z pozostałej części urlopu na rzecz ojca dziecka, tylko przerwała go na czas swojego pobytu w szpitalu. Jeżeli jednak podstawowy wymiar urlopu macierzyńskiego, miałby ulec wyczerpaniu w czasie jej pobytu w szpitalu – ojciec wcześniaka powinien mieć prawo do jego wydłużenia, na analogicznych zasadach jak matka dziecka.

Projekt został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.

Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy – Prawo przedsiębiorców (druk nr 441)

Jest to projekt zredagowany przez Komisję do Spraw Petycji Sejmu RP IX Kadencji w odpowiedzi na petycję Stowarzyszenie Inspektorów Pracy Rzeczypospolitej Polskiej, którą Komisja uznała za zasadną. Zmiana ma polegać na uproszczeniu i ujednoliceniu procedur kontroli przedsiębiorców i innych pracodawców, realizowanych przez różne państwowe instytucje kontrolne. W obecnym stanie prawnym w przypadku, gdy kontrola ma dotyczyć przedsiębiorców – to inspektor pracy ma obowiązek okazania osobie reprezentującej podmiot kontrolowany, poza legitymacją służbową, także upoważnienie do kontroli. Do kontroli pracodawców nieposiadających statusu przedsiębiorców wystarczające jest okazanie jedynie legitymacji służbowej.

Komisja uznała, że brak jest uzasadnienia merytorycznego do zróżnicowanego traktowania pracodawców i zmiana ma wprowadzić uproszenie polegające, że inspektor pracy będzie zawsze okazywać osobie reprezentującej podmiot kontrolowany tylko legitymację służbową.
Powinno to usprawnić i odbiurokratyzować proces kontrolny, przez to pozytywnie wpływając na realizację zadań PIP, w tym na zwiększenie możliwości prowadzenia działań kontrolnych.

Projekt został skierowany do I czytania w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych (druk nr 439)

Jest to projekt opracowany w Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, dotyczący uzupełnienia katalogu spraw, w których pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji dotyczących m. in. parametrów, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji wykorzystywane w zakładzie pracy do podejmowania decyzji związanych z sytuacją pracownika (warunki pracy i płacy, a także dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie).

Projekt został skierowany I czytania w Komisjach: Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, Gospodarki i Rozwoju oraz Polityki Społecznej i Rodziny.

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy – Kodeks pracy (druk nr 384)

Projekt przewiduje:

Zwiększenie liczby niedziel, w których handel (w placówkach niebędących placówkami zwolnionymi zakazu) jest dozwolony przez umożliwienie działalności w pierwszą i trzecią niedzielę w każdym miesiącu,
Rozszerzenie uprawnień pracowniczych z tytułu pracy w niedzielę. Projektodawcy proponują zapewnienie pracownikowi jednocześnie: za pracę w niedzielę 200% wynagrodzenia oraz udzielenie innego dnia wolnego od pracy w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli.
Jeżeli wykorzystanie przez pracownika dnia wolnego w tym czasie, nie jest możliwe pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikowi dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego,
Niezależnie od rekompensaty – pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi co najmniej z dwóch niedzieli w miesiącu kalendarzowym wolnych od pracy.
w związku z innym ukształtowaniem uprawnień z tytułu wykonywania pracy w niedzielę – przewidziane jest znowelizowanie art. 15111 Kodeksu pracy.

Projekt został skierowany do Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

Zapowiadane zmiany (co do których nie ma jeszcze projektów regulacji):

nowa wysokość wynagrodzenia minimalnego

Od 1 stycznia 2025 r. płaca minimalna najprawdopodobniej będzie wyniosła 4626 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa w przypadku zatrudniania na podstawie umów zlecenia i umów, do których stosuje się przepisy o zleceniu – 30,20 zł.

W dniu 15 lipca 2024 r. odbyło się posiedzenie Rady Dialogi Społecznego, na którym jednak nie doszło do kompromisu w sprawie minimalnego wynagrodzenia, jakie miałoby obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Oznacza to, że decyzję w tej kwestii podejmie rząd, który ma na to czas do 15 września br. Co istotne, ostateczna wysokość minimalnego wynagrodzenia nie może być niższa od kwot, które zostały wcześniej przedstawione do negocjacji członkom Rady Dialogu Społecznego.

wprowadzenie przepisów określających obowiązki pracodawców dotyczące ochrony pracowników przed wysokimi temperaturami w miejscu pracy

W MRPiPS odbyło się spotkanie ekspertów w sprawie nowych przepisów. Zapowiedziano, że przy tworzeniu nowych przepisów będą analizowane rozwiązania stosowane w innych państwach, a także wyniki badań CIOP-PIB (tematyka obciążenia cieplnego pracowników w środowisku gorącym jest badana przez CIOP-PIB w ramach programu wieloletniego pn. Rządowy Program Poprawy Bezpieczeństwa i Warunków Pracy, realizowanego w latach 2023-2025).

Nowe przepisy mają być wprowadzone dlatego, że obecnie w regulacjach BHP nie ma określonej maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca.
GIP co sezon letni przedstawia rekomendacje i zalecenia, ale wielu pracodawców ma wątpliwości, w jakich przypadkach może zwolnić pracowników ze świadczenia pracy albo skrócić godziny pracy. Przejrzyste uregulowanie tej kwestii uporządkuje obecną sytuację.

W temat zaangażowała się także Rada Ochrony Pracy, która już jakiś czas temu zaleciła upowszechnianie problematyki zmian klimatu w środowisku pracy. Rada uważa za niezbędne wypracowanie systemu prac legislacyjnych, który uwzględnia zmiany klimatu w środowisku pracy.

możliwość nakazania przez PIP przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę

Ta zmiana ustawy o PIP jest zapowiadana od dłuższego czasu, jednakże na razie nie został oficjalnie umieszczony w procesie legislacyjnym żaden projekt aktu normatywnego, który by tej kwestii dotyczył. Jednakże tym razem przyznanie inspektorom pracy nowego uprawnienia w postaci ustalenia domniemania stosunku pracy zapowiedział 9 lipca br. na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy – Główny Inspektor Pracy p. Maciej Stanecki.

Serwis Prawo.pl poinformował, że dotarł do projektu, na mocy którego PIP będzie mogła nakazać pracodawcy przekształcenie umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę, jednakże jest on jeszcze wewnętrznie konsultowany w GIP.

(źródło: Grażyna J. Leśniak „Będzie nakaz przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę”)

nowelizacja ustawy o ochronie sygnalistów tak, aby umożliwić sygnalistom zgłaszanie do PIP mobbingu i naruszeń w obszarze bhp

Pojawiły się informacje, że Główny Inspektor Pracy na posiedzeniu ROP zapowiedział także taką zmianę. Natomiast MRPiPS przekazało serwisowi Prawo.pl, że w resorcie obecnie nie są prowadzone prace nad nowelizacją ustawy o ochronie sygnalistów. Przewidziane jest już bowiem, że w terminie dwóch lat po wejściu w życie ustawy o ochronie sygnalistów będzie sporządzona jej ewaluacja w formie „oceny sutków regulacji ex post”.

(źródło: Grażyna J. Leśniak „Będzie nakaz przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę”)

model zatrudnienia wspomaganego i Agencje Zatrudnienia Wspomaganego

Agencje Zatrudnienia Wspomaganego będą realizować zatrudnienie ze wsparciem dla osób z niepełnosprawnością, które mają szczególne trudności w samodzielnym znalezieniu i utrzymaniu zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Projekt będzie realizowany przez MRPiPS z funduszy europejskich w ramach projektu Standaryzacji Zatrudnienia Wspomaganego w Polsce. W projekcie mają zostać wypracowane rozwiązania, które pozwolą wdrożyć model zatrudnienia wspomaganego jako trwałego rozwiązania wspierającego aktywność zawodową osób z niepełnosprawnościami. Celem tego działania jest wsparcie osób z niepełnosprawnością, które nie podejmą zatrudnienia samodzielnie bez indywidualnego i kompleksowego wsparcia. Chodzi tu zwłaszcza o osoby z niepełnosprawnością intelektualną, problemami zdrowia psychicznego, całościowymi zaburzeniami rozwoju oraz niepełnosprawnościami sprzężonymi.

(źródło: Beata Dązbłaż „Resort rodziny chce zbudować model zatrudnienia wspomaganego”)

Każdego kto chce uporządkować i uzupełnić swoją wiedzę w zakresie nadchodzących nowych rozwiązań prawnych – serdecznie zapraszamy na jesienną edycję Ogólnopolskiego Kongresu Prawa Pracy, w trakcie którego będzie okazja spotkania się z najlepszymi ekspertami prawa pracy.

Żeby poznać prelegentów, a także zakres tematyczny Konferencji oraz Warsztatów – wystarczy kliknąć link poniżej: https://ogolnopolskikongresprawapracy.pl/

Serdecznie zapraszamy również do udziału w organizowanych przez nas szkoleniach:

https://mostwanted.edu.pl/e-szkolenia/

Zachęcamy także do czytania naszego bloga:

https://mostwanted.edu.pl/blog/