Nowa ustawa o stażach i inne projekty – na jakim są etapie?

W tej Aktualności informujemy Państwa jak zaawansowane są prace nad projektami zmian dostępne na stronach RCL (nie piszemy o projektach, co do których nic się nie zmieniło od naszych ostatnich aktualności na ich temat) oraz jakie nowe zapowiedzi zmian znalazły się w wykazie prac legislacyjnych i programowych RM.

Projekt ustawy o płatnych stażach

W wykazie prac legislacyjnych i programowych RM pod nr UD307 opublikowano informację o projekcie nowej ustawy – ustawy o stażach.

Celem nowych przepisów ma być regulowanie zasad organizacji staży oferowanych na otwartym rynku pracy w sposób zapewniający ich wysoką jakość zgodnie z oczekiwaniami osób podejmujących staże, a także kierunkowo z projektem zalecenia UE w sprawie wzmocnionych ram jakości staży.

Będzie likwidacja praktyk absolwenckich:

Projektowana ustawa ma uchylić ustawę z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich. W konsekwencji:

zostanie zlikwidowana możliwość oferowania bezpłatnej praktyki absolwenckiej,
a projektowana ustawa będzie miała zastosowanie do wszystkich osób odbywających staż „rynkowy” niezależnie od wieku.

Nowo projektowana ustawa będzie dotyczyła staży i praktyk na otwartym rynku pracy. Z zakresu przedmiotowego ustawy wyłączone więc będą:

staże i praktyki stanowiące element programu kształcenia formalnego,
staże organizowane przez urzędy pracy,
staże i praktyki niezbędne w celu uzyskania dostępu do zawodu regulowanego.

Wprowadzone zostanie ograniczenie liczby stażystów:

Będzie obowiązywał zakaz zatrudniania większej liczby stażystów niż liczba zatrudnionych pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

W projektowanej ustawie ma być przewidziane przede wszystkim:

stosowanie pisemnej umowy stażowej,
zakaz wymagania od stażysty posiadania wcześniejszego doświadczenia zawodowego w zawodzie, w którym odbywany będzie staż,
obowiązek określenia w każdej umowie o staż jasno określonych celów stażu, programu stażu i zakresu obowiązków dostosowanych do potrzeb stażysty,
zobowiązanie organizatora stażu do wyznaczenia mentora lub opiekuna do prowadzenia stażysty, nadzorowania działań wykonywanych przez stażystę, monitorowania i oceny jego postępów oraz zapewnienia wsparcia,
zapewnienie stażystom sprawiedliwego wynagrodzenia (stypendium), ustalanego w wysokości minimalnej równej 35% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”,
wysokość miesięcznego świadczenia pieniężnego dla stażysty nie będzie jednak mogła przekraczać wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (obecnie byłoby to ok. 8 749 zł brutto),
wprowadzenie obowiązku zapewnienia stażyście ubezpieczenia na tych samych zasadach co zleceniobiorcy,
zapewnienie rozsądnego czasu trwania staży, który (łącznie) – co do zasady – nie powinien przekraczać 6 miesięcy, zawarcie kolejnej umowy pomiędzy stażystą a tym samym podmiotem przyjmującym na staż byłoby możliwe tylko na łączny okres 6 miesięcy,
umożliwienie rozwiązania umowy o staż na piśmie z zachowaniem 7-dniowego terminu wypowiedzenia w przypadku stażu trwającego do 3 miesięcy i 14-dniowego w przypadku stażu trwającego między 3 a 6 miesięcy,
zobowiązanie organizatora stażu do wystawienia stażyście w ciągu 7 dniu od zakończenia stażu zaświadczenia o ukończeniu stażu oraz nabytych w jego ramach umiejętnościach,
zobowiązanie organizatora stażu do zapewnienia stażyście BHP przy odbywania stażu, w tym – w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z odbywaniem stażu – odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
organizowania czasu pracy, który nie będzie mógł przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy,
przyznanie stażyście prawa do 1 dnia wolnego za każdy przepracowany miesiąc stażu w trakcie pierwszych 3 miesięcy stażu i do 2 dni wolnych za każdy przepracowany miesiąc stażu w trakcie kolejnych 3 miesięcy stażu,
zapewnienie przestrzegania praw i warunków pracy stażystów zgodnie z obowiązującym prawem unijnym i krajowym,
wprowadzenie we współpracy z właściwymi organami, kanałów zgłaszania przez stażystów nadużyć i złych warunków pracy oraz dostarczania informacji na temat tych kanałów,
nałożenie na organizatorów staży obowiązku uwzględniania w swoich ogłoszeniach o naborze i ogłoszeniach o stażach informacji na temat zasad i warunków stażu.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu pracy.

PIP będzie kontrolować organizatorów staży „z rynku”, a nowa ustawa będzie im nakazywać przekazywania organom kontroli wszelkich informacji dotyczących organizowanych przez siebie staży.

Planowany termin przyjęcia projektu ustawy przez RM toIV kwartał 2025 r.

Cudzoziemcy – nowe rozporządzenie dotyczące opłat za wnioski i oświadczenia

Do zaopiniowania (przez partnerów społecznych), konsultacji (wybranym organizacjom społecznym i gospodarczym) i uzgodnień międzyresortowych – został skierowany projekt rozporządzenia MRPiPS w sprawie wysokości opłat w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę oraz w związku z oświadczeniem o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

Wydanie nowego rozporządzenia jest konieczne, gdyż ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (przewiduje, że minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty za każdy wniosek o wydanie zezwolenia na pracę oraz wysokość opłaty, za którą składa się oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

Dla Państwa istotne jest natomiast, że jak informuje MRPiPS – biorąc pod uwagę koszt postępowania wysokość opłat została zachowana na poziomie dotychczas obowiązującym.

W projekcie zostały wskazane następujące stawki opłat wymaganych:

W związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia:
50 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi zamierza powierzyć pracę cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy,
100 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi zamierza powierzyć pracę cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę na okres dłuższy niż 3 miesiące,
200 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi zamierza delegować cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi eksportowej,
30 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi zamierza powierzyć pracę cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę sezonową,
30 zł – w przypadku wniosku o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca.
W związku z oświadczeniem o powierzeniu pracy:
100 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi zamierza powierzyć pracę cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń.

Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Praca sezonowa cudzoziemców

Projekt rozporządzenia RM w sprawie działalności, w których wydaje się zezwolenia na pracę sezonową (RC13) został w trybie obiegowym skierowany do rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich

Zmiany w przepisach o PIP

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw – jest jeszcze w trakcie uzgodnień międzyresortowych, konsultacji z organizacjami m.in. Stowarzyszenie Inspektorów Pracy RP, Stowarzyszeniem Prawa Pracy, Stowarzyszeniem Praktyków HR, Związkiem Zawodowym Pracowników PIP i opiniowania przez Partnerów Społecznych.

Nowy KSEF na 2026 r.

Do uzgodnień, opiniowania i konsultacji trafił także projekt rozporządzenia MRPiPS w sprawie Krajowego Funduszu Szkoleniowego.

W projektowanym rozporządzeniu określono sposób działania powiatowych urzędów pracy przy przyznawaniu i wydatkowaniu środków KFS, w tym:

elementy wniosku podmiotu ubiegającego się o finansowanie działań ze środków KFS,
procedurę naboru wniosków o finansowanie działań ze środków KFS,
elementy umowy na finansowanie działań ze środków KFS.

MRPiPS uważa, że proponowane rozwiązania pozwolą na uproszczenie i ujednolicenie procedur związanych z funkcjonowaniem KFS i podkreśla, że projekt został przygotowany z uwzględnieniem m.in. uwag i rekomendacji przygotowywanych przez urzędy pracy. Były one pozyskiwane w formie ankiety wypełnianej przez urzędy pracy.

Zalety projektowanych rozwiązań wg. MRPiPS:

Zwiększenie możliwości dostosowywania posiadanej wiedzy i umiejętności do wymogów rynku pracy przez pracujących,
Pracodawcy zyskają natomiast uelastycznienie form pomocy i zwiększenie dostępu do form pomocy na szkolenia pracowników.

Rozporządzenie ma być wydane w takim terminie, żeby można było korzystać z nowych zasad dotyczących KFS od 1 stycznia 2026 r.

Uproszczenie występowania o przyznanie zasiłku z tytułu choroby lub macierzyństwa

Do uzgodnień, opiniowania i konsultacji skierowany został również projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (UDER74).

Nowe przepisy przewidują przede wszystkim uproszczenie zasad w zakresie składania wniosków o zasiłki z ubezpieczenia chorobowego.

W ocenie MRPiPS – rozwiązania planowane w projekcie nowelizacji ustawy zasiłkowej są korzystne dla:

płatników składek,
biur rachunkowych składających do ZUS dokumenty oraz
ubezpieczonych.

Nowelizacja ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów

Trwają opiniowanie, konsultacje i uzgodnienia do projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (UDER4).

Co Most Wanted! ma do zaproponowania Państwu w kontekście nadchodzących zmian?

Przede wszystkim dwa Wydarzenia, które są im poświęcone, mianowicie:

Ogólnopolski Kongres Prawa Pracy – który odbędzie się w dniach 23 i 24 października br.

Oprócz udziału w Konferencji (23.10) szczególnie zachęcamy do udziału w Warsztacie nr III (24.10) – na którym zostanie wyjaśnione, jak przygotować się na wszystkie nadchodzące zmiany.

Szczegóły organizacyjne, programy wystąpień na Konferencji i programy Warsztatów oraz formularz zgłoszeniowy do zapisania się znajdziecie Państwo w linku:

Natomiast na Forum Kadrowo – Placowym dla Praktyków, które odbędzie się w dniach 20 i 21 listopada br. omówione zostaną wyzwania jakie przyniesie:

zmiana przepisów o PIP, w tym konsekwencje możliwości wydawania decyzji stwierdzającej istnienie stosunku pracy mimo formalnego zawarcia umowy cywilnoprawnej oraz
wprowadzenie przepisów o jawności wynagrodzeń.

Także w ramach FKPP – gorąco zapraszamy na wyjątkowy Warsztat na którym zostanie omówione „Jak stworzyć systemy wynagrodzeń spełniające wymagania Dyrektywy 2023/970 i przeprowadzić wartościowanie stanowisk zgodnie z wprowadzanymi kryteriami?”

Szczegółowy program FKPP (Konferencji i dwóch warsztatów dedykowanych specjalistom zajmującym się rozliczaniem płac) oraz formularz zgłoszeniowy jest dostępny w poniższym linku:

https://www.konferencjakadryplace.pl

słowa kluczowe: OKPP, konferencja, kongres, forum, warsztat, prawopracy, zmianyprzepisów, nowelizacja, Kodekspracy, praktyka, staż, stażysta, wynagrodzenie, stypendium, cudzoziemcy, zatrudnianie, rynekpracy, wynagrodzenia, rozliczaniepłac, systemwynagrodzeń, Dyrektywa2023/970