Przyjęta przez Sejm RP ustawa z dnia 9 lipca 2025 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw – wprowadza odroczenie o dwa lata obowiązku raportowania zrównoważonego rozwoju (ESG) dla dużych firm oraz małych i średnich emitentów notowanych na rynkach regulowanych w UE.
Została ona skierowana do Senatu RP (druk senacki 384) i 15 lipca br. była rozpatrzona przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, która wniosła o jej przyjęcie bez poprawek.
Od kiedy trzeba będzie realizować obowiązki ESG?
Przepisy dotyczące obowiązku przedstawiania informacji o wpływie działalności danej jednostki (przedsiębiorstwa) na obszar środowiskowy, spraw społecznych, w tym praw człowieka, oraz ładu korporacyjnego, a także wpływu tych trzech obszarów na rozwój, wyniki i sytuację tej jednostki – będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (ESG) sporządzanej za rok obrotowy rozpoczynający się:
po dniu 31 grudnia 2026 r. – w przypadku jednostek dużych i jednostek dominujących dużej grupy, które jeszcze nie mają tego obowiązku oraz Banku Gospodarstwa Krajowego;
po dniu 31 grudnia 2027 r. – w przypadku:
jednostek średnich w rozumieniu ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym – będących emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
jednostek małych w rozumieniu o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym – będących emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
małych i niezłożonych instytucji określonych w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.), pod warunkiem że są:
jednostką dużą w rozumieniu ustawy o rachunkowości (…) albo jednostką małą w rozumieniu tej ustawy – będącą emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, albo
jednostką średnią w rozumieniu ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym – będącą emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
wewnętrznych zakładów ubezpieczeń w rozumieniu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz wewnętrznych zakładów reasekuracji w rozumieniu tej ustawy, pod warunkiem że są:
jednostką dużą w rozumieniu ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym albo jednostką małą w rozumieniu tej ustawy – będącą emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, albo jednostką średnią w rozumieniu powołanej ustawy – będącą emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
w przypadku jednostek zależnych lub oddziałów, o których mowa w ustawie o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Dlaczego nastąpiła zmiana terminu na realizację nowych obowiązków?
Państwa członkowskie mają obowiązek dostosować do końca br. przepisy krajowe do dyrektywy 2025/794 w zakresie, w jakim wprowadza ona zmiany do dyrektywy CSRD.
Jest to realizacja projektu tzw. stop-the-clock, który przewidywał odroczenie o dwa lata wejścia w życie wymogów sprawozdawczych dla drugiej i trzeciej fali jednostek i został ostatecznie przyjęty przez Parlament Europejski i Radę UE w postaci powołanej dyrektywy 2025/794.
Jednakże – na razie – jest to tylko przesunięcie obowiązków w czasie. Zmiany nie ingerują w zakres merytoryczny obowiązków sprawozdawczych, a jedynie w moment ich pierwszego stosowania.
Nie należy więc o nich zapominać i odkładać na półkę – jakkolwiek dużo innych zmian w przepisach, zwłaszcza w prawie pracy planowanych – jest zapowiadanych i ma wejść w życie w najbliższym czasie.
Bądź na czasie z Most Wanted!
W Most Wanted! śledzimy sytuację prawną i zapewniamy Państwu możliwość aktualizowania posiadanej w tym obszarze wiedzy na szkoleniach z najwyższej klasy, w ramach których uzyskacie państwo wiele praktycznych wskazówek.
Można jeszcze dołączyć do grupy uczestników szkolenia „ESG w dobie Omnibusa – co warto zrobić już dziś, a co może jednak poczekać?”, które już w dniu 22 lipca br. poprowadzi doświadczona i lubiana ekspertka – p. Justyna Walas-Ryba.
Szczegółowy program szkolenia oraz formularz zgłoszeniowy znajdziecie Państwo klikając w link poniżej:
Jakie będą skutki zmian? Kto będzie zadowolony, a kto mniej?
W związku z odroczeniem obowiązku sporządzania sprawozdawczości ESG dla objętych zmianami jednostek – firmy audytorskie będą mieć chwilowo mniej pracy, gdyż nastąpi odroczenie obowiązkowej atestacji tej sprawozdawczości.
Przedsiębiorstwa zyskają więcej czasu na przygotowanie się do sprawozdawczości ESG. Wiąże się ono po stronie jednostki raportującej z koniecznością m.in. zaprojektowania i wdrożenia systemu gromadzenia danych, w tym dostosowania rozwiązań IT, dostosowania procedur zarządzania przedsiębiorstwem oraz zapewnienia odpowiednich zasobów ludzkich do realizacji tego obowiązku sprawozdawczego.
Inwestorzy, potencjalni inwestorzy oraz lokalna społeczność, a także NGO – uzyskają późniejszy dostęp do sprawozdawczości ESG jednostek, które zostały objęte zmianami, czyli będą mieć mniej wiedzy na temat potencjalnych kontrahentów niż oczekiwali.
Eksperci podkreślają:
Przedsiębiorstwa, dla których sprawozdawczość ESG jest istotna ze względów na stosowaną strategię biznesową lub potrzebę dostarczenia informacji dla dostawców kapitału – będą mogły dobrowolnie sporządzić sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju, niezależnie od wprowadzanych rozwiązań prawnych.
Uwaga! Zapowiadane są dalsze zmiany w raportowaniu ESG
Wprowadzane nowe regulacje prawne mają dać czas na rozpatrzenie i wprowadzenie zmian merytorycznych zaproponowanych w projekcie Omnibus I. Projekt ten jest obecnie procedowany na forum UE.
KE zaproponowała w nim m. in., żeby:
znacząco zawęzić zakres jednostek zobowiązanych do sporządzania sprawozdawczości ESG,
wprowadzić limit informacji jakich jednostki raportujące ESG mogłyby żądać od jednostek znajdujących się w ich łańcuchu wartości,
usunąć uprawnienia dla KE do wydania sektorowych standardów sprawozdawczości ESG,
zrezygnować docelowo z przewidzianej w CSRD szerokiej atestacji sprawozdawczości ESG.
Będziemy też dawać Państwu znać na temat dalszych prac nad ewentualną modyfikacją zakresu obowiązków związanych z ESG. Zachęcamy do odwiedzania naszej strony oraz śledzenie nas w social mediach.