Zmiany w specustawie ukraińskiej i projekty nowych rozporządzeń wykonawczych dotyczących cudzoziemców

Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy

W dniu 5 sierpnia br. w trakcie 39 posiedzenia Sejmu RP obecnej kadencji – posłowie ostatecznie przegłosowali ustawę wydłużającą do 4 marca 2026 r. funkcjonowanie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nazywanej czasem specustawą ukraińską. Jak poinformowało MSWiA – jest to zgodne z decyzją wykonawczą Rady Unii Europejskiej, dla wszystkich unijnych krajów. Oznacza to również co do zasady przedłużenie w większości obowiązujących do tej pory procedur.

Czy coś się jeszcze zmieni? Tak. Nowe przepisy mają zlikwidować luki, które pozwalają na legalizację pobytu w Polsce tych osób, które niekoniecznie są dotknięte wojną.

W tym obszarze nowe regulacje wykluczają możliwość nadawania uprawnień obywatelom Ukrainy, którzy krótkoterminowo przekraczają granicę na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, gdyż takie wielokrotne, krótkotrwałe przekraczanie granicy nie jest związane bezpośrednio z działaniami wojennymi.
Nowe przepisy wykluczają też kolejną lukę, która umożliwiała legalizację pobytu w Polsce poprzez wprowadzenie konieczności potwierdzenia więzów rodzinnych obywatela państwa trzeciego z obywatelem Ukrainy odpowiednimi dokumentami stanu cywilnego lub innymi dokumentami o podobnym charakterze – wydanymi przez właściwe władze kraju.

MRPiPS proceduje wprowadzenie nowych przepisów wykonawczych

Przedsiębiorcy, cudzoziemcy i urzędy pracy czekają na rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP.

MRPiPS w odpowiedzi dla Dziennika Gazeta Prawna (z 11 sierpnia br. nr 154 (6571)) wyjaśniło, że w urzędach pracy nie powinno być wątpliwości, jakie regulacje prawne należy stosować, ponieważ obecnie obowiązują dotychczasowe (wydane w poprzednim stanie prawnym) rozporządzenia wykonawcze dotyczące zatrudniania cudzoziemców.

MRPiPS podkreśla, że jest to prawidłowe i zgodne z prawem, jakkolwiek nie będzie trwać dłużej niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów tj. od 1 czerwca 2025 r. Wynika to wprost z art. 113 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP.

MRPiPS poinformowało również, że pracuje nad nowymi rozporządzeniami wykonawczymi.

Zapraszamy do przeczytania informacji na temat jednego z projektowanych rozporządzeń autorstwa p. Grzegorza Miśtala – uznanego eksperta, specjalizującego się m.in. w tematyce zatrudniania cudzoziemców.

Projekt rozporządzenia ograniczający możliwość zatrudniania obywateli Gruzji w trybie uproszczonym

Na początku sierpnia 2025 r. pojawił się istotny projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, który może zmienić zasady zatrudniania cudzoziemców w Polsce.

Projekt z dnia 4 sierpnia 2025 r., opublikowany w Rządowym Centrum Legislacji 7 sierpnia 2025 r., określa listę państw, których obywatele mogą podejmować pracę w naszym kraju na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi oraz w ramach uproszczonego zezwolenia na pracę sezonową.

Obecnie – na podstawie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2023 r., poz. 2428) – prawo do podejmowania pracy na takich zasadach przysługuje obywatelom pięciu państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy.

Projekt z sierpnia 2025 r. przewiduje zmianę tego katalogu poprzez wykreślenie Gruzji. Po wejściu w życie nowych przepisów oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi będzie można złożyć wyłącznie w odniesieniu do obywateli Armenii, Białorusi, Mołdawii i Ukrainy.

Dlaczego Gruzja została usunięta z listy?

Projektodawca wskazuje, że decyzja jest konsekwencją zmieniającej się sytuacji politycznej w Gruzji oraz relacji dwustronnych. Podkreślono również, że w instytucjach unijnych trwają prace nad możliwością ograniczenia swobody wjazdu obywateli Gruzji do strefy Schengen w ramach ruchu bezwizowego. W tym kontekście utrzymywanie dotychczasowych ułatwień przy zatrudnianiu Gruzinów w Polsce zostało uznane za nieuzasadnione.

Ilu Gruzinów pracuje w Polsce?

Zmiana może mieć wymierne skutki dla rynku pracy. Jak wynika z uzasadnienia do projektu rozporządzenia obywatele Gruzji zatrudnieni w Polsce stanowią jedną z istotnych grup pracowników cudzoziemskich. W 2024 r. wpisano do ewidencji 76 671 oświadczeń dotyczących pracy wykonywanej przez 47 086 Gruzinów, a łącznie 6 560 pracodawców powierzyło im zatrudnienie w tym trybie. Dodatkowo, wydano 346 zezwoleń na pracę sezonową dla 308 obywateli Gruzji, którzy podjęli zatrudnienie u 41 pracodawców. Tylko w pierwszych pięciu miesiącach 2025 r. liczby te również były znaczące – 28 882 oświadczenia obejmowały 22 574 Gruzinów, a pracę powierzyło im 4 069 pracodawców. W tym samym okresie wydano także 114 zezwoleń sezonowych dla 109 obywateli Gruzji, z których skorzystało 21 podmiotów.

Co to oznacza dla pracodawców?

Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, obywatele Gruzji nie będą mogli już podejmować zatrudnienia w Polsce na podstawie oświadczenia ani w ramach sezonowego zezwolenia na preferencyjnych warunkach. Będą musieli ubiegać się o standardowe zezwolenia na pracę, co oznacza dłuższą i bardziej sformalizowaną procedurę. Dla przedsiębiorców, którzy dotychczas często sięgali po pracowników z Gruzji – szczególnie w budownictwie, rolnictwie czy usługach – może to oznaczać konieczność poszukiwania innych źródeł zatrudnienia cudzoziemców albo wydłużenie procesu rekrutacji. Choć obecnie projekt znajduje się na etapie konsultacji, jego wejście w życie byłoby odczuwalne zarówno dla cudzoziemców, jak i dla polskich pracodawców.

Źródło: Projekt wraz z uzasadnieniem: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12400805/katalog/13148360#13148360 (dostęp z dnia 17.08.2025r.).

Co Most Wanted! ma do zaoferowania podmiotom zatrudniającym cudzoziemców?

Serdecznie zapraszamy do udziału w organizowanych przez nas szkoleniach z tematyki zatrudniania cudzoziemców.

Udział w szkoleniu prowadzonym na żywo, w trakcie którego można zadać pytanie prowadzącemu – pomoże:

rozwiązywać codzienne, zawodowe problemy,
uporządkować wiedzę,
zaoszczędzić czas,
zminimalizować ryzyko odrzucenia wniosku, czy nieprzyjemności w trakcie kontroli pracy cudzoziemca.

Gwarantujemy – warto się zapisywać. Jeszcze w sierpniu dostępne są dwa terminy:

22.08. br. – „Legalna praca oraz dokumentowanie zatrudnienia cudzoziemców po zmianach – aspekty praktyczne i kontrolne” – szkolenie poprowadzi p. Grzegorz Miśtal

Zapisy są możliwe pod tym linkiem:

Legalna praca oraz dokumentowanie zatrudnienia cudzoziemców po zmianach – aspekty praktyczne i kontrolne

26.08. br. – „Legalizacja pobytu i pracy obywateli Ukrainy przed i po 30.09.2025 r. oraz zatrudnienie pozostałych cudzoziemców po zmianach” – szkolenie poprowadzi p. Cezary Pytlarz

To szkolenie jest już potwierdzone.

Zapisy są możliwe pod tym linkiem:

Legalizacja pobytu i pracy obywateli Ukrainy przed i po 30.09.2025 r. Oraz zatrudnienie pozostałych cudzoziemców po zmianach

Zachęcamy także do zarezerwowania sobie w kalendarzach czasu w dniach 11 i 12 grudnia br.

Ze względu wiele zmian oraz różnice w interpretacji nowych przepisów – w tych dniach zaplanowaliśmy kolejną w tym roku edycję Konferencji „Cudzoziemcy na Rynku Pracy”.

To będzie okazja, żeby poznać najnowszą wykładnię od naszych doświadczonych ekspertów, którzy na co dzień mają do czynienia z nowymi regulacjami prawnymi i praktyką zatrudniania cudzoziemców.

Śledźcie Państwo wpisy na naszej stronie oraz w social mediach – to tam wkrótce pojawią się szczegóły na temat zimowej edycji Konferencji „Cudzoziemców na Rynku Pracy”.