Projekt specustawy powodziowej
Projekt specustawy powodziowej.
W Sejmie RP trwają prace legislacyjne nad:
- rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druk nr 672) wraz z autopoprawką (druk 672a) oraz
- poselskim projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze wsparciem finansowym dla poszkodowanych przez powódź w 2024 roku (druk 669).
Obydwa projekty zostały skierowane do rozpatrzenia na posiedzeniach doraźnie powołanej Komisji Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024. Zaplanowane jest, że Komisja będzie pracować nad tymi projektami w dniach 27 i 28 września br., natomiast sprawozdanie Komisji zostanie przedstawione na posiedzeniu Sejmu RP w dniu 1 października br.
W zakresie uprawnień pracowniczych projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw – przewiduje przede wszystkim, że:
- Pracownikowi poszkodowanemu w wyniku powodzi będzie przysługiwać – w okresie wskazanym w rozporządzeniu w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie – dodatkowe zwolnienie od pracy, w wymiarze do 20 dni (w przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu w wymiarze proporcjonalnie niższym) przyznawane w celu usuwania skutków powodzi w odniesieniu bezpośrednio do swojego mienia lub mienia osoby spokrewnionej lub niespokrewnionej pozostającej w faktycznym związku, wspólnie zamieszkującej i gospodarującej. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik będzie zachowywał prawo do wynagrodzenia. Pracodawca będzie natomiast obowiązany co do zasady udzielić tego zwolnienia od pracy, na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
- W okresie od dnia wejścia w życie nowych przepisów do dnia 31 grudnia 2024 r. pracodawca będzie obowiązany dodatkowo do udzielenia na żądanie pracownika dodatkowych maksymalnie 4 dni urlopu na żądanie w celu usuwania skutków powodzi. Te dodatkowe 4 dni urlopu na żądanie będą udzielane w ramach przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego (z wymiaru przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego). Łączny wymiar urlopu na żądanie w 2024 r. nie będzie więc mógł przekroczyć 8 dni; czyli zaplanowane jest zwiększenie liczby dni urlopu na żądanie bez zmiany liczby dni urlopu wypoczynkowego jaka przysługuje pracownikowi w roku kalendarzowym.
Co istotne, ten zwiększony wymiar urlopu na żądanie ma dotyczyć każdego pracownika, także takiego, który bezpośrednio nie został poszkodowany w wyniku powodzi, ale np. będzie chciał pomóc osobom poszkodowanym jako osoba bliska albo np. jako wolontariusz.
- W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna (albo zamknięcia szkoły, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze) z powodu powodzi na terenie gmin wskazanych w wyżej powołanym rozporządzeniu – uprawnionym rodzicom lub opiekunom będzie przysługiwał dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
- Możliwe będzie również wydłużenie 10-dniowego okresu usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu powodzi, za który pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę
- Pracodawca będzie obowiązany do udzielenia na żądanie pracownika zamieszkującego na terenie obszaru wskazanego w rozporządzeniu w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r w okresie wskazanym w tym rozporządzeniu – w ramach przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego nie więcej niż 8 dni urlopu wypoczynkowego, w terminie wskazanym przez pracownika. Pracownik zbędzie zgłaszać żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu (w tym zakresie nie będzie się stosować urlopu na żądanie na podstawie art. 1672 KP).
- Będzie dopuszczalne udzielenie w/w pracownikowi urlopu wypoczynkowego w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy. Urlop taki będzie mógł być udzielony w wymiarze nie wyższym niż 5 dni.
- Pracownik zamieszkujący na terenie obszaru wskazanego w rozporządzeniu w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r i w okresie wskazanym w tym rozporządzeniu – będzie mógł złożyć pracodawcy wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. Pracodawca będzie obowiązany do uwzględnienia wniosku pracownika, chyba że nie będzie to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca będzie informować pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie 2 dni roboczych od dnia złożenia przez niego wniosku.
- Pracownika spełniającego w/w wymagania nie będzie wolno – bez jego zgody wyrażonej w postaci papierowej lub elektronicznej – zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani delegować poza stałe miejsce pracy. Zgoda pracownika nie będzie wymagana w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Jednakże w przypadku zagrożenia mienia pracownika lub zagrożenia jego życia lub zdrowia lub zagrożenia życia lub zdrowia osoby zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym – zasady tej nie będzie się stosować.
Ważne kwestie związane z uprawnieniami pracowniczymi wyjaśniamy także we wpisach na naszym Blogu: