Przerwy zgodne z art. 134 Kodeksu pracy.
Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika:
- wynosi co najmniej 6 godzin – to pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut,
- jest dłuższy niż 9 godzin – pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut,
- jest dłuższy niż 16 godzin – pracownik ma prawo do kolejnej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut.
Wszystkie te przerwy wlicza się do czasu pracy pracownika.
Zasadą jest, że przerwy wymienione w art. 134 KP to przerwy 15-minutowe. Pracodawca może wydłużyć te przerwy np. w Regulaminie pracy.
Zatem, jeżeli pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnego czasu pracy i ma w danym dniu zaplanowane zgodnie z harmonogramem czasu pracy np. 10 czy 12 godzin pracy, to jest oczywiste, że musi mieć udzielone w tym dniu dwie, 15-minutowe przerwy wliczane do czasu pracy.
Jeżeli natomiast pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnego czasu pracy, o którym mowa w art. 137 KP, tj. przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób albo jest pracownikiem zakładowej straży pożarnej lub zakładowych służb ratowniczych i ma zaplanowaną 24-godzinną dniówkę – to ma prawo do wykorzystania trzech 15-minutowych przerw (wliczanych do czasu pracy).
Jednakże o tym, ile przerw w pracy przysługuje pracownikowi decyduje nie tylko zaplanowany czas pracy, ale przede wszystkim czas faktycznie przepracowany. Oznacza to, że jeżeli pracownik w danym dniu ma zaplanowane 8 godzin pracy, ale w wyniku polecenia pracy nadliczbowej będzie pracował o 2 godziny dłużej, to konieczne będzie umożliwienie mu wykorzystania drugiej 15-minutowej przerwy. Jeżeli pracodawca– w ocenie inspektora PIP w sposób zawiniony – tego nie zrobi, musi się liczyć z negatywnymi konsekwencjami.
Główny Inspektor Pracy (w stanowisku z 12 czerwca 2023 r. dla Gazety Prawnej z 22 czerwca 2023 r.) wyjaśnił, że wykroczeniem będzie niezapewnienie przez pracodawcę drugiej 15-minutowej przerwy, także w przypadku, gdy pracownik wraz z nadgodzinami przekroczył w danym dniu dziewięć godzin pracy.
Czy przerwy przysługujące na podstawie art. 134 KP pracownik może wykorzystywać łącznie, czyli w ten sposób, że zamiast np. dwóch 15-minutowych przerw zrobi sobie jedną 30-minutową przerwę? Jakkolwiek może się wydawać, że sposób wykorzystywania przerw może być ustalony między pracodawcą i pracownikiem, a łączenie przerw (w sytuacji, gdy ze względu na dobowy wymiar czasu pracy pracownika od razu wiadomo, że będzie ich dwie albo trzy), zwłaszcza na wniosek pracownika, nie powinno być zabronione; to jednak MRPiPS wyraziło inne zdanie. W ocenie MRPiPS pracownik powinien wykorzystywać oddzielnie dwie lub trzy przerwy przysługujące mu na podstawie art. 134 KP. Takie jest stanowisko MRPiPS z 1 sierpnia 2023 r. (opublikowane w UiPP nr 14 z lipca 2024 r). Zdaniem MRPiPS, na konieczność oddzielnego wykorzystywania przerw wskazuje cel przerwy (którym wg. tego resortu jest krótki odpoczynek lub spożycie posiłku), jak i treść przepisu art. 134 KP, który wprowadza pojęcie „dodatkowej” i „kolejnej” przerwy. I dlatego nie jest możliwe łączenie ze sobą przysługujących przerw.
Wszystkich zainteresowanych tematyką czasu pracy zapraszamy na nowe szkolenie, sprofilowane pod potrzeby konkretnych pracodawców. Nie ma sensu, żeby pracodawca zatrudniający pracowników administracyjno-biurowych zaznajamiał się z zasadami pracy zmianowej, a kierownik firmy produkcyjnej czy sprzątającej spędził czas na szkoleniu, na którym nie zostaną omówione np. zasady skracania odpoczynku tygodniowego w przypadku tzw. łamania zmian.
- 26 września br. zapraszamy Państwa na szkolenie pt. „Czas pracy w 4-brygadówce i innych odmianach pracy zmianowej”, które poprowadzi wybity ekspert z tematyki czasu pracy, autor licznych książek, poradników i publikacji, doświadczony szkoleniowiec – p. Łukasz Prasołek
Link do szczegółowego programu oraz do zapisu znajdziecie Państwo poniżej:
https://www.mostwanted.edu.pl/produkt/czas-pracy-w-4-brygadowce-i-innych-odmianach-pracy-zmianowej/
Ponadto zachęcamy po zapoznania się z naszą pozostałą ofertą szkoleniową:
https://www.mostwanted.edu.pl/e-szkolenia/
Rekomendujemy także śledzenie naszych Aktualności wszystkim tym, którzy chcą być na bieżąco i wiedzieć więcej, zwłaszcza o planowanych zmianach w obszarze prawa pracy: