Ustawy uchwalone w Parlamencie RP. W dniu 1 października br. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw. Projektowi tej ustawy poświęciliśmy naszą ostatnią aktualność z dnia 27 września br. pt. „Projekt specustawy powodziowej”.
W dniu 2 października br. Marszałek Sejmu RP przesłał tę ustawę do rozpatrzenia przez Senat RP (jej druk otrzymał nr 155) i została ona skierowana na posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisja wniosła o uchwalenie ustawy, a w dniu 3 października br. Senat RP przyjął ją bez poprawek, a Prezydent podpisał.
Sejm RP w dniu 1 października br. uchwalił także ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerw (druk sejmowy nr 673). O zmianach planowanych w tym zakresie pisaliśmy w Aktualnościach z 23 września br. „Nowe projekty oraz kontynuacja prac legislacyjnych”.
Celem nowych przepisów jest zachęcenie pracodawców do zatrudniania żołnierzy OT i AR. Nowa ustawa przewiduje zmiany:
- w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych, polegające na wprowadzeniu ulgi podatkowej. Ulga przewiduje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kwoty 12 000 zł, jeśli – zatrudniony w ramach stosunku pracy u przedsiębiorcy żołnierz OT lub AR – pełni co najmniej rok nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie. Ustawa zakłada wzrost wysokości ulgi z każdym rokiem nieprzerwanego pełnienia służby przez żołnierza OT i AR, aż do kwoty 24 000 zł, jeżeli pełni on staż służby wynoszący co najmniej 5 lat. Nowa ulga miałaby mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) osiągniętych od dnia 1 stycznia 2025 r.
- Kolejnym proponowanym rozwiązaniem jest promocja przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy OT i AR, w kryteriach wyboru partnerów i dostawców w procesie udzielania zamówienia publicznego. Zatrudnianie przez podmiot ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego pracowników będących jednocześnie żołnierzami OT i AR będzie traktowane jako kryterium społeczne.
- Następne proponowane w nowej ustawie rozwiązanie ma na celu zmniejszenie obciążeń pracodawcy przez zniesienie obowiązku wypłaty odprawy pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej. W tym celu proponuje się zastąpienie odprawy wypłacanej przez pracodawcę zatrudnionemu u niego pracownikowi powołanemu do terytorialnej służby wojskowej – świadczeniem początkowym. Świadczenie to będzie przysługiwać po odbyciu szkolenia podstawowego lub szkolenia wyrównawczego (które ma być przewidziane dla osób, które wcześniej pełniły już inny rodzaj służby wojskowej i złożyły przysięgę wojskową, a obecnie po raz pierwszy są powołani do pełnienia terytorialnej służby wojskowej). Obwarowanie to ma na celu zapobieżenie zwolnieniom ze szkoleń po krótkim okresie 2–3 dni od dnia wstąpienia w szeregi WOT i tym samym nieukończenia szkolenia podstawowego lub wyrównawczego. Wysokość świadczenia będzie wynosić 50% przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” przez Prezesa GUS. Przeciętne wynagrodzenie w II kwartale 2023 r. wynosiło 7005,76 zł, zatem – gdy przepisy zaczną obowiązywać w tym roku – świadczenie będzie wynosić 3502,88 zł. Świadczenie początkowe (analogicznie jak i inne dochody otrzymywane przez żołnierzy OT) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
- Co istotne, w wyniku wprowadzonej zmiany nastąpi również objęcie prawem do świadczenia osób, które dzisiaj nie otrzymują odprawy, bowiem nie są pracownikami. Świadczenie otrzymają więc osoby niezatrudnione na podstawie umowy o pracę, np. prowadzące działalność gospodarczą albo wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, czy też będące studentami (uczniami).
- Żołnierzowi OT świadczenie początkowe będzie przyznawał dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, a wypłacać będzie jednostka wojskowa, na której zaopatrzeniu finansowym żołnierz pozostaje. Świadczenie początkowe będzie się wypłacać się w terminie wypłaty uposażenia zasadniczego przypadającego po zakończeniu w/w szkolenia.
- Świadczenie początkowe będzie mogło być przyznane żołnierzowi OT tylko jeden raz w trakcie pełnienia terytorialnej służby wojskowej. W przypadku ponownego powołania do terytorialnej służby wojskowej świadczenie początkowe nie będzie przysługiwać.
To ostatnie rozwiązanie należy ocenić jako istotne ułatwienie dla pracodawcy. W obecnym stanie prawnym pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi powołanemu do terytorialnej służby wojskowej otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Co prawda pracodawcy, który wypłacił odprawę, przysługuje jej rekompensata, jednakże w tym celu pracodawca jest zobowiązany do złożenia szefowi wojskowego centrum rekrutacji stosownego wniosku wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty. Z tego względu, w związku ze zniesieniem obowiązku wypłaty odprawy pracownikom powołanym do służby w WOT, przewidziano przepis przejściowy, na podstawie którego przedsiębiorcy, którzy wypłacili odprawę do dnia wejścia w życie procedowanej ustawy, a nie otrzymali jeszcze świadczenia rekompensującego uwzględniającego koszt wypłaconej odprawy, otrzymają jej zwrot na dotychczasowych zasadach.
Także ta ustawa w dniu 2 października br. została skierowana do rozpatrzenia przez Senat RP (druk senacki 158). Pracuje nad nią Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Obrony Narodowej.
Na pewno należy ocenić pozytywnie pomysł wprowadzenie systemu zachęt dla pracodawców zatrudniających pracowników – żołnierzy OT i AT, ponieważ na dzień dzisiejszy na takich pracodawcach spoczywa na szereg obowiązków, np. udzielania urlopu bezpłatnego na czas odbywania służby wojskowej.
Ponadto trzeba także pamiętać, że pracownicy – żołnierze są objęci ochroną trwałości zatrudnienia i co do zasady, poza nielicznymi wyjątkami, nie jest możliwe rozwiązanie z nimi stosunku pracy.
- Jak jest uregulowana ochrona trwałości stosunku pracy pracownika – żołnierza w sytuacji, gdy u pracodawcy muszą być przeprowadzone zwolnienia (grupowe lub indywidualne) z przyczyn niedotyczących pracowników?
- Jak kształtuje się w takim przypadku ochrona innych pracowników znajdujących się w szczególnej sytuacji np. w trakcie urlopu wychowawczego?
Ten temat wyjaśni Państwu p. Monika Frączek w trakcie wystąpienia pt. „Pracownicy chronieni w procedurze zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników”.
- Wystąpienie będzie miało miejsce na Konferencji w ramach Ogólnopolskiego Kongresu Prawa Pracy, który odbędzie się 24 i 25 października br. pod hasłem: „Prawo Pracy 2024/2025: procedury, raporty i obowiązki informacyjne – najnowsza wykładnia, nadchodzące zmiany”.
- Serdecznie zapraszamy do udziału. Link z dostępem do szczegółowego programu OKPP oraz do zapisów zamieściliśmy poniżej:
https://ogolnopolskikongresprawapracy.pl/
https://ogolnopolskikongresprawapracy.pl/zgloszenie/